‘De natuur is volkomen in de war!’ Jaren terug maakten Van Kooten en De Bie zich druk over de timing van de natuur. Bloeiende anjers op het strand in december – van die dingen. Ook nu verbazen mensen zich over seizoenen die uit fase zijn. In de economie is het hartje winter: hele sectoren zijn bevroren. Tegelijkertijd heerst op de aandelenmarkten al een tijdje het heerlijke lentegevoel van groei en bloei. Wie is hier nou gek?
Er zijn meerdere verklaringen voor het gat tussen beurs en economie. Allereerst is het grootste deel van de economie niet beursgenoteerd. De op zijn gat liggende horeca en evenementenbranche en de op halve kracht draaiende Nederlandse Spoorwegen zien we op de beurs niet terug. Veel bedrijven die profiteren van corona, waaronder technologiebedrijven, hebben vaak juist wel een notering, ook in Nederland.
Daarnaast zijn beleggers niet zo bezig met het nu. Dat klinkt niet erg mindful, maar het zijn nu eenmaal de verwachte kasstromen in de toekomst die de waarde van een bedrijf bepalen. Op financiële markten gaat het dus vooral om morgen en overmorgen. En vroeg of laat is het coronavirus bedwongen, of in ieder geval zijn vermogen om zware economische schade aan te richten. En als we terugkeren naar oude trends, dan passen daar toch ook vergelijkbare aandelenkoersen bij?
Toch is de kous daar niet mee af – even afgezien van het feit dat er na corona winnaars en verliezers zullen zijn. De brede MSCI World index staat sinds januari 10% hoger. Op basis van IMF-cijfers schatten wij in dat de economische activiteit in de komende tien jaar 3½% lager uitvalt dan gedacht. Omdat winsten een restpost zijn, zijn die beweeglijker dan de economie zelf. Op basis daarvan zouden de winsten 6 tot 11% lager uitpakken. Die macro-economische inschatting is in lijn met bijstellingen in de consensus onder aandelenanalisten die bedrijven volgen. Maar linksom of rechtsom, het blijft een contrast met de stijgende koersen.
Dat er meer wordt neergeteld voor minder winst heeft alles te maken met de lage rente. Winst in de (verre) toekomst wordt daardoor meer waard. Daarnaast eisen beleggers minder hoge risicopremies, geholpen door de forse overheidsinterventies die een financiële crisis voorlopig op afstand houden.
De hoge aandelenwaarderingen zijn dus te verklaren.
Of dat helemaal geruststellend is, weet ik niet. Winsten kunnen tegenvallen als uitgestelde faillissementen toch nog doorkomen. Zonder hier te willen overkomen als een allesvrezer – een ander typetje van ‘Koot en Bie’ –, ook positief economisch nieuws kan de markt raken. Een al te voortvarend economisch herstel kan weliswaar de winstverwachtingen rechtvaardigen, maar ook het einde van de coronasteun inluiden en de rente opstuwen. Wie weet kunnen we ons dan volgend jaar verbazen over het feit dat de markten het zo slecht doen, terwijl de economie topprestaties levert. De natuur…
Charles Kalshoven is senior strategist bij APG